Trump'tan "Donroe Doktrini" İlanı: "Grönland Bizim Toprağımız!"

Donald Trump, bugün Florida'daki malikanesi Mar-a-Lago'da yaptığı bir açıklamada Grönland'ın ABD topraklarına dahil edilmesi gerekliliğini bir kez daha vurguladı. Trump, bu talebinin özellikle "ulusal güvenlik ve bağımsızlık" amaçlarına hizmet edeceğini belirtti ve Grönland'ı ABD için "kritik bir bölge" olarak tanımladı.

Grönland Neden Trump İçin Bu Kadar Önemli?

Trump'ın Grönland'ı istemesinin ardında, adanın jeopolitik ve ekonomik önemi bulunuyor. Grönland, ABD’nin dünyanın en kuzeyindeki askeri tesisine, Pituffik Uzay Üssü’ne ev sahipliği yapıyor. Bu üs, nükleer ve konvansiyonel savunmada kritik bir öneme sahip olup, Rusya'nın Kuzey Kutbu üzerinden başlatabileceği olası bir saldırıya karşı erken uyarı sağlıyor. Ayrıca, adada yer alan radar sistemleri Soğuk Savaş döneminden bu yana balistik füzeleri izleme ve erken uyarı sağlama görevini sürdürmektedir. Kuzey Kutbu'ndaki buzulların erimesi ve yeni nakliye rotalarının ortaya çıkması, Çin ve Rusya gibi güçlerin ilgisini çekerken, bu durum Grönland'ın stratejik önemini daha da artırmıştır. Adada kömür, çinko, bakır, demir, elmas ve petrol gibi çok sayıda çıkarılmamış maden bulunmaktadır.

ABD'nin Grönland Çıkışının AB'deki Yansımaları

Olaf Scholz gibi Avrupa Birliği liderleri ve çeşitli devlet görevlileri, Trump'ın Grönland'ı satın alma teklifine karşı sert tepkiler gösterdi. Grönland Başbakanı Mute Egede, adanın "satılık olmadığını ve asla olmayacağını" belirtti. Danimarka Krallığı da Grönland'ın statüsünü daha da vurgulamak için kraliyet armasında bulunan kutup ayısı ve Faroe Adaları’nı temsil eden sembolleri daha belirgin bir hale getirdi. Avrupa Birliği’nden de bu konuyla ilgili açıklamalar gelirken, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot, “Birliğin sınırlarına saldırılmasına izin vermeyeceğiz” dedi.

Tarihte ABD'nin Toprak Satın Almaları

Trump, ABD'nin toprak satın alma geleneğinin bir parçası olarak Grönland'ı gündeme getirdiği de ifade ediliyor zira tarihte ABD, 1803’te Louisiana’yı Fransa'dan, 1819'da Florida’yı İspanya'dan ve 1867'de Alaska'yı Rusya'dan satın almıştı. Ancak bu alımların çoğu, teknolojinin gelişmediği ve yeraltı kaynaklarının etkili bir şekilde kullanılamadığı dönemlerde gerçekleşmiştir. Bugün bu teknolojilere sahip olan çoğu devlet, bu kaynakları kendisi için kullanmayı tercih etmektedir.

"Donroe Doktrini" Konusunda Trump Somut Olarak Ne Kadar İleri Gidebilir?

Trump'ın Grönland ve Panama Kanalı ile ilgili ileri gidebileceği noktalar ise tartışılmaktadır. Trump, basın toplantılarında Grönland'ın  alınması konusunda askeri seçeneklerin de masada olduğunu belirtti. "Çin ve Rusya'nın her yerde olduklarını" dile getirerek bu iki bölgenin ABD için ekonomik ve ulusal güvenlik açısından vazgeçilmez olduğunu savundu. Öte yandan Trump, Danimarka'nın Grönland üzerindeki hakimiyetinin meşruiyetini de sorgulamakta olduğunu da hatırlamakta fayda var.